بسمه تعالی

دویست و چهاردهمین جلسه درس اخلاق حضرت آیت الله قرهی(مدّ ظلّه العالی)

با موضوع: ریا

(درمان وسوسه، پناه بردن به پروردگار عالم است)

چهارشنبه 24 خرداد، در محل مهدیه القائم المنتظر(عج) برگزار شد.

در مرقومه ذیل مشروح بیانات نورانی معظّمٌ له، برای علاقمندان به رشته تحریر در آمده است:

وسوسه ریا

آنچه که انبیاء عظام، اولیاء و خصّیصین حضرت حقّ، تبیین فرموده­اند، این است که عمل انسان یک طرف امّا حفظ عمل، سنگین­تر و سخت­تر است.

یعنی عمل، ولو عمل صالح باشد - که طبعاً عمل صالح حتماً نکاتی را دارد و عباد صالحین پروردگار عالم، آن بندگانی هستند که در عملشان، خدشه و خدعه­ای نیست که فرمودند: خدعه، یعنی عمل برای غیر خدا؛ یعنی ریا - امّا مهمتر از این عمل، حفظ عمل است.

در باب وسواس شیطان لعین و رجیم بیان شده است که او هر کسی را به نوعی وسوسه می­کند؛ یک نوع از وسوسه شیطان این است که سبب می­شود انسان، عملش را باطل کند؛ آن هم به این که یا به آن عمل فخر کند و یا این که از ترس ریا، آن عمل را رها کند.

لذا ضایع شدن و حفظ ننمودن عمل این است که عمل را به واسطه ترس از ریا رها کند.

گرچه در این جلساتی که راجع به ریا سخن گفتیم، عرض کردیم ریا مبحث سنگینی دارد و روایات دردناکی در مورد آن بیان شده است. گفتیم: حتّی موی قاری قرآن و آن که عمل را انجام داده، می­گیرند و به سمت جهنّم می­کشند و ... یا در روایت دیگری که بسیار عجیب و بسیار بسیار دردناک بود، تبیین کردیم که حتّی اهل نار هم به واسطه ریای ریاکاران ضجّه می­زنند. امّا با این حال باید گفت: یکی از وسوسه­های شیطان همین است که به واسطه ترس از ریا، عمل ترک شود.

اگر آن کد اصلی را که عرض کردیم، در دستمان باشد و بدانیم که اگر عمل جدّی برای خداست، عالم و آدم بدانند برای انسان فرق نمی­کند و اگر أحدی هم مطّلع نشود، باز هم برای انسان فرق نمی­کند. اگر انسان به این کد عمل کرد، دچار وسواس شیطان لعین نمی­گردد.

لذا در جلسه گذشته عرض کردیم گاه وسوسه شیطان این است که انسان را از عمل باز بدارد. وجود مقدّس مولی­الموالی؛ امیر بیان، اسدالله الغالب، علیّ­بن­ابی­طالب(صلوات اللّه و سلامه علیه) فرمودند: «قُلْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) الرَّجُلُ مِنَّا یَصُومُ وَ یُصَلِّی فَیَأْتِیهِ الشَّیْطَانُ فَیَقُولُ إِنَّکَ مُرَاءٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) فَلْیَقُلْ أَحَدُکُمْ عِنْدَ ذَلِکَ أَعُوذُ بِکَ أَنْ أُشْرِکَ بِکَ شَیْئاً وَ أَنَا أَعْلَمُ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِمَا لَا أَعْلَم»[1] - که حضرت در این روایت شریفه هم نسخه­ای را تبیین می­فرمایند که انسان به این نسخه عمل کند، هم این که بیان می­فرمایند علّت العلل درد وسواس انسان و این که یک عدّه وسواس پیدا می­کنند، چیست -

مولی­الموالی(صلوات اللّه و سلامه علیه) می­فرمایند: به حبیب خدا، محمّد مصطفی(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) عرض کردیم: یا رسول الله! گاه کسی در حال صیام است و در همان حال نماز می­خواند، «فَیَأْتِیهِ الشَّیْطَانُ» شیطان به سراغش می­آید، یعنی وسوسه­اش می­کند و به او می­گوید: «إِنَّکَ مُرَاءٍ» تو اهل ریایی!

شیطان، این ملعون رجیم وسوسه می­کند و مثلاً می­گوید: این روزه­های دوشنبه و پنجشنبه یعنی چه؟! این روزه­های رجبیّه یعنی چه؟! این اعتکاف یعنی چه؟! تو می­خواهی به مردم خودنمایی کنی.

شیطان وقتی می­بیند کسی جدّی به عمل روی آورده است و دست از عمل برای پروردگار عالم نمی­کشد، به خصوص یک جوان عزیزی است که به جای خدای ناکرده جواب مثبت دادن به نفس امّاره، برعکس اهل عبادت، اهل دعا، اهل اعتکاف، اهل شب­خیزی، اهل مناجات و ... شده است؛ او را با وسوسه ریا از آن عمل بازمی­دارد.

صورت زخمی بنده!

البته صددرصد قبلش هزار حیله به کار می­برد که او را در این وادی نبیند و این نکته بسیار مهمی است که اوّل حیله­هایش را به کار برده است.

آیت_­الله قاضی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) به نقل از استادشان، ملّاحسینقلی همدانی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، آن عارف عظیم­الشّأن، یک نکته بسیار زیبا و عالی را در این زمینه بیان می­فرمایند. ایشان می­فرمایند: اگر دیدید جوانی در حال عبادت هست، او را به آن عبادت تشویق و ترغیب کنید، دلیلش این است که قبل از ورود او به عبادت؛ به قدری شیطان او را فریب داده و حیله به کار برده، ولی حیله او کارساز نشده است.

یعنی به یک تعبیر دیگر این جوان توانسته آن دام­هایی را که شیطان سر راه او قرار داده، یک یک از جلوی پای خودش بردارد و از آن چاله­ها به سلامت عبور کند و حالا به عبادت ورود پیدا کرده است.

یعنی این­طور نیست که من و شما فکر کنیم همین که اراده کردیم دیگر بنده خدا شویم و پروردگار عالم را عبادت کنیم؛ آن ملعون ما را راحت می­گذارد و بنده می­شویم - توجّه! توجّه! به این نکته خوب دقّت کنید - او به عزّت پروردگار عالم قسم خورده است که همه را به اغوا می­کشد، «فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعین»[2]. وقتی کسی قسم می­خورد، باید در آن دقّت کرد، حال وقتی ابلیس، آن شیطان لعین و رجیم، قسم خورده، پس این­طور نیست که من و شما فکر کنیم راحت می­توانیم از حیله­ها و مکرهای او جان سالم به در ببریم.

آیت­الله العظمی مرعشی نجفی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، استاد عظیم­الشّأنمان می­فرمودند: آقا میرزا جواد آقای ملکی تبریزی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) به نکته مهمّی اشاره می­کردند، ایشان می­فرمودند: بعضی از مواقع، من بعضی از اهل بندگی را می­بینم که صورت آن­ها زخمی است که آن هم به واسطه چنگ آن ملعون بود، برای این ­که نگذارد آن­ها اهل عبادت شوند، امّا وقتی به عبادت نزدیک می­شوند، بلافاصله صورتشان مرمّت می­یابد و چنان نورانی می­شود که ضجّه­های شیطان شنیده می­شود!

شیطان این است. این­طور نیست که ما بتوانیم راحت عبادت کنیم، او وقتی ببیند فردی مصرّ است که بنده خدا باشد، طبعاً نوع دیگری وارد می­شود و آن نوع دیگر این است که او را با نام ریا فریب می­دهد. شیطان به سوی او که اهل صیام، اهل صلاه و اهل قیام در دل شب است، می­آید و به او می­گوید: «إِنَّکَ مُرَاءٍ». چون دید نمی­تواند مانع عبادت او شود و او از این تمام سدها گذشت، حالا فریبی که می­خواهد به او بدهد، این است: تو اهل ریایی. اگر اهل ریا نبودی، زودتر از همه در خانه­ خدا نمی­آمدی؛ اگر اهل ریا نبودی، ذکر نمی­گفتی؛ اگر اهل ریا نبودی، روزه نمی­گرفتی، حالا که روزه گرفتی به نماز جماعت نرو تا کسی نفهمد تو اهل روزه­ای.

لذا شیطان این­گونه فریب می­دهد تا ثواب نماز جماعت را از انسان بگیرد، می­گوید: تو روزه­ای، اگر به مسجد بروی، چون بالاخره می­خواهی به یک آب یا خرمایی افطار کنی، بقیّه می­فهمند؛ یا این که یک کسی قبل از اذان مغرب به تو تعارف می­زند، نمی­توانی بخوری، می­فهمند تو اهل صیام در ماه رجب المرّجب هستی؛ لذا ریا می­کنی! این کار را نکن، نمی­خواهد به مسجد بروی!

یا مثلاً عرض کردیم کسی عادت دارد که اهل شب­خیزی و تهجّد باشد، حالا با رفقایش در سفر است یا مهمان کسی است و می­خواهد بلند شود، شیطان می­گوید: کجا؟! برای چه می­خواهی بلند شوی؟! اگر بخواهی برق را روشن کنی، مردم را اذیّت کردی؛ اگر در تاریکی راه بروی، پایت به جایی می­خورد، صدایی ایجاد می­کند، بقیّه می­فهمند، بخواب، خدا که می­داند تو همیشه در دل شب قیام می­کنی، امشب نمی­خواهد اهل نماز باشی، اگر امشب قیام کنی، ریاست! ببینید این ملعون چقدر مکّار است و چقدر زیبا فریب می­دهد!

نسخه پیامبر اکرم(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) در درمان وسوسه

عرض کردم در آن روایت شریف بیان شده که مولی­الموالی(صلوات اللّه و سلامه علیه) می­فرمایند: یا رسول الله! یک کسی اهل صیام است و در آن حال اهل قیام هم هست و نماز می­خواند، شیطان سراغش می­آید و به او می­گوید: تو اهل ریایی، نباید این کار را می­کردی.

پیامبر(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) می­فرمایند: اگر یکی از شما این وسوسه برایش به­وجود آمد، - معلوم است این، وسوسه است «الوسوسة فی الرّیاء»، اصلاً این روایات در ذیل وسوسه در باب ریاست - در این حال این طور عمل کند، بگوید: خدایا! به تو پناه می­برم.

لذا درمان وسوسه، پناه بردن به پروردگار عالم است. به همین خاطر است که حضرت می­فرمایند: در چنین حالتی بگوید: «أَعُوذُ بِکَ أَنْ أُشْرِکَ بِکَ شَیْئاً وَ أَنَا أَعْلَمُ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِمَا لَا أَعْلَم» خدایا! پناه می­برم به تو از این ­که در این عملم برای تو، کسی و شیئی را شریک قرار بدهم - فارسی هم می­توانید بگویید - بگو: خدایا! به تو پناه می­برم که دانسته چیزی را شریک تو قرار بدهم «وَ أَنَا أَعْلَمُ» و یا ندانسته «وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِمَا لَا أَعْلَم»، یعنی از این که دچار ریای خفی (ریایی که معلوم نیست) شوم، به تو پناه می­برم.

ما در باب ریا نکات عجیبی را حسب فرمایشات حضرات معصومین(صلوات اللّه و سلامه علیهم اجمعین) ، بزرگان، اعاظم دین، اولیاء، خصّیصین حضرت حقّ، متّقین و آن­ها که متّصلند عرض کردیم که آن­قدر ریا ظریف است که گاه انسان ندانسته مبتلای به عمل ریا می­شود و این خیلی دردناک است. پس بشر باید بگردد به دنبال آن عملی که فقط برای خدا «خالصاً لوجه اللّه» باشد که فقط آن عمل است که ارزش دارد.

ابوالعرفا، آیت­الله العظمی ادیب(اعلی اللّه مقامه الشّریف) می­فرمودند: عیار اعمال ما نسبت به آن عملی است که انسان فقط برای خدا انجام می­دهد. لذا اعمال ما نسبی است، یک عمل صددرصد خالص است امّا شاید در یک عمل دیگر این­قدر خالص نبوده باشد. پس شاید عملی هم باشد که انسان آن را خالصِ خالص انجام داده امّا خودش هم نفهمیده که یک جاهایی ریا کرده است. لذا این جاست که باید استغفار کند، «وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِمَا لَا أَعْلَم».

دو وقت مهم در طول روز برای پناه بردن به خدا از وسواس شیطان

حضرت به ما راه را یاد می­دهد که اگر می­خواهی وسوسه شیطان بر تو فائق نشود، اوّل به ذات احدیّت پناه ببر. لذا بیهوده نیست که اولیاء توصیه می­کنند و می­گویند: این دو وقت طلوع آفتاب و غروب آفتاب را محافظت کنید. آن­قدر این دو وقت مهم است که حضرت باقرالعلوم، امام محمّد باقر(صلوات اللّه و سلامه علیه) فرمودند: اگر کودکانتان هنگام غروب، بازی می­کنند، آن­ها را از بازی بازبدارید و نگذارید بازی کنند! یعنی او را در هنگام غروب به محل عبادت، به مسجد و یک فضای معنوی بیاورید. چرا؟! مگر چه خبر است؟! کودک که نمی­فهمد!

فرمودند: برای این ­که اگر شیطان ملعون، در زمان طلوع آفتاب مغلوب شد و بر انسان چیره نشد، انسان در آن روز تا غروب در امان است - این حرف، حرف معصوم و باقرالعلوم(صلوات اللّه و سلامه علیه) است - و اگر غروب کسی در زیر سایه رحمت ذوالجلال و الاکرام و به یاد حضرت حقّ بود و به ذات احدیّت پناه برد، طبعاً در شب هم در امان است. دیگر کاری از نفس امّاره بر نمی­آید، دیگر شیطان وسوسه نمی­کند و اصلاً قادر به وسوسه نیست.

لذا آن مخلص عظیم­الشّأن، مخلِص مخلَص، حضرت حاج شیخ عباس قمی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، آن محدّث کبیر در مفاتیح در دعای طلوع آفتاب و غروب آفتاب هم آوردند ­که انسان در این دو وقت ده مرتبه بگوید: «أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّیَاطِینِ وَ أَعُوذُ باللّه أَنْ یَحْضُرُونِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیم» و مداومت به این مطلب داشته باشد که او را اوج می­دهد و خیلی عجیب است.

حضرت آیت الله سلطان العارفین، سلطان آبادی بزرگ(اعلی اللّه مقامه الشّریف) - آن غیب­گوی بزرگ، آن که نامه در بسته را می­خواندند و حتّی ندیده می­گفتند: کجایش خط خوردگی دارد - آن مرد عظیم­الشّأن جمال بعضی­ها را که می­دیدند، می­گفتند: این­ها موفّق هستند و بعد می­فرمودند: یک علّت این است که این­ها در وقت طلوع و غروب آفتاب مواظب خود هستند.

لذا اگر کسی بخواهد از وسوسه شیطان که به او بگوید: تو اهل ریا هستی، در امان باشد؛ باید به خدا پناه ببرد. سرّ این وسوسه شیطان را هم طبق فرمایش بزرگان عرض کردم، این سرّ را به عنوان کد در ذهنمان بسپاریم، سرّش این است که اگر کسی در عبادت بود، معلوم می­شود دام­های زیادی را پشت سر گذاشته، چون شیطان آن­قدر دام می­گذارد که کسی به نماز نزدیک نشود و اهل عبادت و بندگی نشود. لذا وقتی دید او همه این دام­ها را طی کرد، درید، رفت و دیگر بنده خدا شد، حالا این «الْوَسْواسِ الْخَنَّاس»[3] از همین راه عبادت وارد می­شود.

لذا در این روایت شریف هم که عرض کردیم، آمده بود که شیطان به کسی که اهل نماز و روزه است، می­گوید: تو اهل ریایی و این­چنین او را وسوسه می­کند که حضرت نیز فرمودند: در چنین حالی بگویید: ای خدا! به تو پناه می­برم. پس عزیزان! سعی کنیم همیشه این «اعوذ باللّه» را بگوییم و همیشه به خدا پناه ببریم، نه تنها طلوع و غروب آفتاب.

رمز موفّقیّت اولیاء خدا

یک نکته بسیار مهم و کلید واژه­ای را به شما بدهم که بسیار عالی است. آقا میرزا جواد آقای ملکی تبریزی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، آن عارف عظیم­الشّأن می­فرمایند: رمز موفّقیّت اولیاء خدا این است که هم در درون و هم با لسان، دائم پناه به خدا می­برند؛ یعنی هم در درونشان و هم در لسانشان دائم این ذکر را می­گویند: «أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّیَاطِینِ وَ أَعُوذُ بِکَ رَبِّ أَنْ یَحْضُرُونِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیم». جدّی هم همین است، اگر شیاطین حاضر نشوند، انسان در امان است امّا اگر شیاطین حاضر شوند، آن هم با همزات - که عرض کردیم مثل ابر بی­صدا در ذهن ما حرکت می­کنند - باید پناه ببریم.

مردان خدا یکی از ذکرهای دائمی­شان، چه در قلبشان و چه در لسانشان، همین ذکر پناه به خدا است. تمرین کنیم، عادت کنیم، ببینیم چه می­شود! خدا گواه است، اگر کسی یک سال موفّق به این امر بشود، بیمه می­شود، آن هم چه بیمه­ای البته آن ملعون نمی­گذارد و اجازه نمی­دهد امّا اگر موفّق شدیم یک سال این کار را انجام بدهیم، ثمراتش را می­بینیم، غوغا می­شود.

وقتی به خدا پناه بردی و خدا هم بنده­اش را پناه داد، معلوم است دیگر آن ملعون نمی­تواند نزدیک شود. اگر انسان به پروردگار عالم پناه ببرد، نه تنها دیگر کاری از شیطان بر نمی­آید، بلکه چشم انسان باز می­شود، به آستان قدس ربوبی ورود پیدا می­کند و می­بیند آنچه دیگران نمی­بینند، می­شنود آنچه دیگران نمی­شنوند و پرده­ها برایش بالا می­رود.

یک رمز دیگر بگویم - این رمزها را به ذهنتان بسپارید - حال خوش اولیاء به این است که پناه دائمی به حضرت ذوالجلال والاکرام دارند و مدام به آن آستان قدس او پناه بردند و گفتند: خدا! ما بندگان ضعیف تو هستیم، تو به فریاد ما برس، اگر بنده ضعیفت را نگیری، شیطان می­گیرد، ما از خودمان قدرتی نداریم، مگر تو پناهمان دهی. اگر دائم این حال برای انسان به­وجود بیاید، معلوم است آن ملعون نمی­تواند بر انسان غلبه پیدا کند.

اگر دائم الذکر شدیم به این که خدایا! به تو پناه می­برم؛ آن­وقت یک خصوصیّت هم دارد و آن این که اهل ریا هم نمی­شود. یعنی چنین کسی نه اهل ریا می­شود و نه وسوسه شیطان به این که تو اهل ریایی برای او اثر می­گذارد. او دیگر عمل را انجام می­دهد، هرکس دید، دید؛ هرکس ندید، ندید. می­گوید: من برای خدا انجام می­دهم. البته اصلاً نمی­خواهد کسی ببیند امّا یک طوری هم نمی­شود که برای این که دیگران نبینند، عمل را ترک کند؛ چون او برای خدا انجام می­دهد.

عملی سخت تر از خود عمل!

لذا به قدری مهم است که دیگر از این­جا به بعد هر چه هم می­گوید، به خودش می­گوید و به کس دیگری نمی­گوید. وجود مقدّس باقر العلوم، امام محمد باقر(صلوات اللّه و سلامه علیه) بیان می­فرمایند: « الْإِبْقَاءُ عَلَى الْعَمَلِ أَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ»[4] این مهم است که کسی جدّی بتواند همیشه در عملش بماند و در آن استمرار داشته باشد. ابقاء و نگهداری عمل خیلی مهمتر از خود عمل است، «أَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ». همین «أَشَدُّ» که باب أفعل التفضیل است، همه چیز را برای انسان معلوم می­کند.

نتیجه بیان کردن اعمال برای دیگران

«قَالَ وَ مَا الْإِبْقَاءُ عَلَى الْعَمَلِ» راوی می­گوید: سؤال کردم ابقاء بر عمل چیست؟ «قَالَ یَصِلُ الرَّجُلُ بِصِلَةٍ وَ یُنْفِقُ نَفَقَةً لِلَّهِ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ فَکُتِبَ لَهُ سِرّاً ثُمَّ یَذْکُرُهَا وَ تُمْحَى فَتُکْتَبُ لَهُ عَلَانِیَةً ثُمَّ یَذْکُرُهَا فَتُمْحَى وَ تُکْتَبُ لَهُ رِیَاء» - دو بار که عملت را دیدی، به کجا می­کشد! چقدر انسان بیچاره می­شود! - حضرت فرمودند: کسی برای خدا کاری را انجام می­دهد، مثلاً بخشش یا انفاقی را انجام می­دهد، این عمل را برایش می­نویسند که پنهانی انجام داد. بعد یک جایی آن عمل خود را ذکر می­کند، مثلاً می­گوید: بله، من به فلانی کمک کردم؛ معلوم است آن سرّ بودن را محو و پاک می­کنند (مثل ملکی که پاک کنی در دستش هست و آن عملی را که نوشته بودند، پاک می­کند)، حال آن عمل را چه برایش می­نویسند؟ عمل علن؛ چون عمل سرّی و مخفی برای خدا یک لطف دیگری دارد.

ما این­ها را نمی­فهمیم، باورمان هم نمی­شود، حقّ هم داریم امّا یکی از اولیاء خدا(رحمة اللّه علیه) گذشت کرده بود و هیچ کس هم نمی­دانست، او زمین­هایی و ملک­هایی را که داشت، به همان کسانی که آن­جا می­نشستند، بخشید امّا فقط به خاطر این که نکند در همان زمانی که انجام می­داد بمیرد و کارش ناتمام بماند، أب العرفا در جریان بودند. البته آن را هم خودش هم نگفته بود و خود أب العرفا فهمیده بودند و گفته بودند: مواظبت کن! اگر یک موقعی بمیری ...، که ایشان گفته بود: پس شما را وصیّ قرار می­دهم. البته به خاطر همان قضیه طول عمر خوبی هم پیدا کرد.

مرحوم حلوایی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) می­فرمودند: در عالم رؤیا دیدم که ایشان سلطنتی دارد که بیان کردند از سلیمان نبی(علی نبیّنا و آله و علیه الصّلوة و السّلام) هم برترم! وقتی برای خدا دادی و مخفی دادی، قدرت و سلطنتی به تو می­دهند که نمی­شود بیان کرد و باورش برای ما سخت است.

وقتی برای خدا کار کنی این­چنین است امّا اگر اعلان ­کنی، محوش می­کنند و علن می­شود. حال اگر یک بار دیگر هم اعلان ‌کنی، باز آن علم را هم محو می‌کنند. چه می‌نویسند؟ «وَ تُکْتَبُ لَهُ رِیَاءً»^[5].

در این‌جا معلوم می‌شود چرا وقتی آن شخصی از صحابه که نزد حضرت صادق القول و الفعل(علیه الصّلوة و السّلام) آمد و گفت: آقا! فلانی، گرفتاری دارد. دوستان جمع شدیم کمکش کنیم، خودم هم کمک کردم؛ حضرت به او خشم کردند و فرمودند: مگر قرآن نخواندی «لاتُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى‏»^[6]، چرا اذیّتش کردی؟! چرا بیان کردی؟ چرا آبروی او را ریختی؟ چرا منّت گذاشتی؟ گفت: آقا! من اذیّت نکردم، من دارم به شما می‌گویم، منّت نگذاشتم. پیش خودش هم گفته بود: من به آقا بگویم که آقا نگوید این‌ها فقط اهل حرف هستند، خودشان هم عمل می‌کنند یا نه. امّا حضرت فرمودند: همین‌قدر که من فهمیدم تو به او کمک کردی و یک جا شما را با هم دیدم، می‌فهمم و آبروی او رفته است.

لذا این روایتی هم که بیان شد، می‌فرماید، اگر یک بار عملت را بیان کردی، آن عمل سرّی را محوش می­کنند و علن می‌شود و اگر دفعه دوم هم بیان کردی، محوش می‌کنند و ریا می‌شود!

لذا انسان باید مواظبت کند و ضمن این که وسوسه شیطان ملعون را نپذیرد امّا حدّاقل خیلی چیزها را اعلان نکند، مگر آن‌ مواردی که بداند هدایت به وجود می­آورد و إلّا بیانش درست نیست.

تازه در آن‌جا هم به ما دستورالعمل داد، نبیّ مکرّم(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) فرمودند: بگوید به خدا پناه می‌برم که اگر هم در آن عمل، خدای ناکرده ریا است که خودم هم نمی‌دانم، استغفار می‌کنم، «وَأَسْتَغْفِرُکَ لِمَا لَا أَعْلَمُ»^[7].

پناه کریم

لذا خیلی مهم است. باید جدّی به خدا پناه ببریم. عرض کردم منتها یک پناه هم که همان پناه خداست، پناه به مولاجانمان، آقاجانمان، امام زمان(عجّل اللّه تعالی فرجه الشّریف) است.

همیشه عرض کردم موقع خواب دقایقی را با آقاجانمان حرف بزنیم، این را هم تمرین کنیم، ببینیم چه برکاتی دارد. دو دقیقه، سه دقیقه، چهار دقیقه، پنج دقیقه، هر چقدر توانستی، از کم شروع کن بعد زیاد کن. عرض کردم به زبان ساده امّا با ادب حرف بزنید. فارسی بگو، ترکی بگو، عربی بگو، هر طور دوست داری امّا با ادب. انسان با آقاجان قبل از خواب صحبت کند، برکتش را ببیند. غوغایی می‌شود! یک مدّت تمرین کنیم، به آقاجان پناه ببریم، ببینیم چه می‌شود.

در ماه رجب المرجّب این آخرین جلسه‌ای بود که محضر شما عزیزان بودیم. فردا شب، به شرط حیات إن‌شاءالله مدینه منوّره نائب الزیاره شما عزیزان هستیم و شهادت موسی‌بن‌جعفر(صلوات اللّه و سلامه علیه) آن‌جا عرض ارادت می‌کنیم و شب مبعث محضر مبارک نبیّ مکرّم دعاگوی شما خواهیم بود و بعد هم به سمت بیت الله برای عمره رجبیّه و شعبانیّه خواهیم رفت. ولادت‌های حضرات هم کم­سعادت هستیم خدمت شما باشیم و توفیقی است که در ولادت وجود مقدّس حضرت ابی‌عبدالله الحسین(صلوات اللّه و سلامه علیه) و برادر عزیز و عظیم‌الشأنّش، تالی‌تلو معصوم، قمر منیر بنی‌هاشم، ابالفضل العباس(صلوات اللّه و سلامه علیه) و حضرت سیّد‌السّاجدین، زین‌العابدین، امام‌العارفین، آقا علی‌بن‌الحسین(صلوات اللّه و سلامه علیه) إن‌شاءالله مکّه مکرّمه و در بیت­الله دعاگوی شما عزیزان هستیم. پس دو هفته، چهارشنبه‌ها، برای این که محضر مبارکتان باشیم، کم سعادت هستیم. إن‌شاءالله بعد مجدّد اعلان می‌کنند و در خدمت هستیم.

منتها استدعایی داشتیم و آن این است که چون می‌دانید جشن باعظمتی را چند سالی است می‌گیریم، به خصوص سال گذشته که قریب چهار هزار جمعیّت در آن حضور داشتند، هر کمکی می­توانید انجام دهید. چون هر سال باید بیشتر برای وجود مقدّس آقاجانمان کار کنیم. این را هم بدانیم که هرچه انجام بدهیم، کم است.

آیت‌الله ناصری اصفهانی(حفظه اللّه تعالی) گفتند: یک موقعی من گفتم آیا این خرج‌هایی که برای آقا می‌کنیم اسراف نیست؟ این‌ها را جهیزیّه بدهیم و ... . آیا درست است؟ بعد در عالمی - حالا یا محضرشان یا ... - دیدم آقا فرمودند: شما برای من هیچ خرجی نمی­کنید! همه چیز متعلّق به خودش است «بِیُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَى وَ بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الْأَرْضُ وَ السَّمَاءُ»^[8].

مثل این می‌ماند که پدری به فرزندش پول بدهد، بعد به فرزندش بگوید: یک مقدار از این پول را به من بده. امّا فرزند سر پدر منّت بگذارد و بگوید: من برای پدر خرج می‌کنم! عجبا! اسفا!

هرچه خرج کنیم کم است. عزیزان! حضرات معصومین(علیهم صلوات المصلّین) زیر بار منّت من و شما نمی‌روند. گرچه متعلّق به خودشان است امّا آن‌ها جبران می‌کنند، آن هم چه جبرانی! بینی و بین الله، والله العظیم، چنان جبرانی می‌کنند که انسان اصلاً به قوه مخیّله‌اش نمی‌گنجد. چندبرابر مرحمت می‌کنند. چون وقتی انسان درب خانه کریم برود، بسیار مرحمت می­کند و هیچگاه زیر بار منّت من و شما نمی‌رود.

یک مثال می‌زنم، در مثال مناقشه نیست. مثلا یک کسی که تاجر بزرگی است، از مکّه آمده باشد، حالا شما منزلشان که می‌روید، یک تحفه­ای می‌برید. او می‌داند که این تحفه برای شما خیلی بوده است و در اندازه شما زیاد است، می‌گوید: این کریمانه برخورد کرده است. حالا ببین او با تو چه می‌کند. کسی که با معرفت باشد این‌طور می‌شود. حال آن آقای خوبی‌ها، آقاجان امام زمان که همه چیز متعلّق به خودش هم هست؛ آن‌وقت همین‌طوری رها می‌کند؟! ابداً.

لذا چون اعیاد شعبانیّه است، تقاضا دارم حتما در مهدیه حضور داشته باشید، البته ما به فضل الهی در نیمه شعبان و ولادت حضرت علی اکبر(علیه الصّلوة و السّلام) هستیم امّا این چند ولادت اوّل را هم حضور پیدا کنید و هم به عزیزان که دارند کار می‌کنند، کمک کنید. إن‌شاءالله از 31 خرداد بناست عزیزان بیایند و کار را شروع کنند، چون کار مفصّل است و می‌دانید این چراغانی و تزئین تا انتهای بلوار می‌رود.

دوستان! بدانید برای کار امام زمان(عجّل اللّه تعالی فرجه الشّریف) خودشان عنایت می‌کنند. من هم تقاضا دارم إن‌شاءالله این عزیزان و جوانان را یاری کنید. کار بزرگ و عظیمی است که إن‌شاءالله در آن شریک باشیم.

آن‌وقت هم با خود آقا معامله کنیم. بگوییم: یابن الحسن! آقاجان! ما این کارها را می‌کنیم که تو ما را پناه بدهی. ما از شیطان می‌ترسیم، از وساوسش می‌ترسیم. آقاجان! از نفس امّاره می‌ترسیم، رها بشویم، رها شدیم. آقاجان، شما باید ما را کمک کنید، شما باید دست ما را بگیرید، یابن الحسن! آقاجان! دست ما را بگیر، آقاجان! ما جز شما کسی را نداریم. آقاجان! دست شیعه‌ها را بگیر، دست محبّینت را بگیر، دست این مردم مظلوم بحرین را بگیر.

«السّلام علیک یا بقیة اللّه»