بسمه تعالی

سخنرانی حضرت آیت‌الله قرهی^{(مدّ ظلّه العالی)}

با موضوع: عوامل ایجاد واقعه کربلا (دنیا طلبی)

(چه عاملی سبب ترک نهی از منکر میشود؟)

شب دوم محرّم الحرام 1436 (04/08/93)

خواستن دین برای دنیا، عامل به وجود آمدن کربلا

عرض کردیم اگر دین به دنیا عرضه شود و دین برای دنیا قرار بگیرد، دیگر نه دین داریم و نه دنیا و مباحثی که دیشب عرض کردیم که دنیایمان را هم مختل می‌کند؛ یعنی عوض این که از دنیا نفع ببریم، عبید دنیا می‌شویم. همان‌طور که دیشب روایتش را هم بیان کردیم که حضرت ابی‌عبدالله(علیه الصّلاة و السّلام) بیان فرمودند: «إِنَّ النَّاسَ عَبِیدُ الدُّنْیَا »^[1]. چرا عبید دنیا می‌شوند؟ چون اگر دین در خدمت دنیا قرار گرفت، نه تنها برای ما عامل پیروزی نیست، بلکه دنیا هم ما را فریب می‌دهد.

عرض کردیم امّا شقّ دوم این است که دنیا را برای دین قرار بدهیم. اگر دنیا به دین عرضه شد، آن‌وقت هم دنیایمان را تأمین می‌کند و هم آخرتمان را و این مهم است. «رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً  وَ قِنا عَذابَ النّارِ»^[2] آن‌وقت این آیه شریفه که به عنوان دعای قرآنی هم محسوب می‌شود، محقّق می‌شود - خوب به این نکات توجّه بفرمایید -

پس چرا کربلا به وجود آمد؟ برای این که مردم دین را برای دنیا خواستند، نه دنیا را برای دین. لذا این گرفتاری برایشان به وجود آمد و کارشان به جایی رسید که ابی‌عبدالله(علیه الصّلاة و السّلام) را که خودشان هم دعوت کردند، به شهادت رساندند.

خیلی جالب است، روایات ما کسانی را که به ظاهر دین دارند امّا در حقیقت دین ندارند به عنوان کسانی تبیین می‌کنند که این‌ها ظواهر را چسبیدند و دنبال دنیا و زیبایی‌های دنیا بودند و زیبایی‌های دنیا آن‌ها را فریب داد.

لذا این نکته بسیار مهم است که آن‌هایی که دین دارند و دنیا را به دین عرضه می‌کنند، دل بسته به دنیا نیستند، بلکه دنیا برایشان ابزار می‌شود. کما این که خودشان هم ابزار می‌شوند برای این که دین را برپا کنند. همان‌طور که عرض کردیم اعضاء و جوارح هم ابزار می‌شود برای آن روح انسانی که «نَفَخْتُ فیهِ مِنْ رُوحی‏ »^[3] که مِن ناحیه الله برای انسان هست.

حق کلمه «لا اله الا الله» چیست؟

لذا در یک روایت بسیار عالی از وجود مقدّس پیغمبر اکرم، محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) است که فرمودند: «لا تزال لا اله الا الله تنفع من قالها». این کلمه لا اله الا الله برای کسانی که آن را می‌گویند، سود دارد. چرا؟ حضرت چرایش را بیان می‌فرمایند، «و ترد عنهم العذاب»  چون عذاب را از آن‌ها برمی‌دارد «و النقمه» و هر چه سختی است از آن‌ها برداشته می‌شود. خشم الهی، عذاب‌، نقمات، سختی‌ها، همه آن‌ها برداشته می‌شود.

منتها حضرت در ادامه فرمودند: «ما لم یستخفوا بحقها» مواظب باشید حق این کلمه لا اله الا الله را سبک نشمارید.

سؤال پیش آمد. عجب! مگر حقّی دارد؟ شما فرمودید هرکه بگوید، لا اله الا الله، این برایش نفع دارد. نفعش چیست؟ این که عذاب ، مشکلات و نقمات برداشته می‌شود. دیگر حق آن را سبک نشمارید چیست؟ «قالوا یا رسول الله و ما الاستخفاف بحقها» این که می‌فرمایید حقّش خفیف می‌شود، چیست؟ این سبک شمردن حق کلمه لا اله الا الله چیست؟

حضرت فرمودند: «یظهر العمل بمعاصی الله فلا ینکر و لا یغیر» این که شما معاصی را ببینید امّا اعتراض نکنید «فلا ینکر و لا یغیر» و درصدد تغییر آن هم برنیایید و نخواهید آن را تغییر بدهید.

بعد حضرت فرمودند: «و انتم بالدنیا» شما به دنیا وابسته شده‌اید «و الدین لکم الوسیله» و دین برای شما وسیله شده است.

اگر لا اله الا الله بگویید، یک قضیه امر به معروف و نهی از منکر است. حضرت می‌فرمایند اگر منکرات را ببینید و نهی از آن نکنید و خواهان تغییری نباشید، که بالاترین منکر این است که حاکم ظالم و جور باشد و شما لب به سخن نگشایید، شما به دنیا وابسته‌اید و دین وسیله شما شده؛ یعنی در حقیقت دین برای شما ابزار است و حقیقت ندارد.

در روایت دیگری وجود مقدّس مولی‌الموالی(علیه الصّلاة و السّلام) در خطبه 129 نهج البلاغه می‌فرمایند: «ظَهَرَ الْفَسَادُ فَلَا مُنْکِرٌ مُغَیِّرٌ وَ لَا زَاجِرٌ مُزْدَجِرٌ » فساد و تباهی به وجود آمده، امّا نه کسی پیدا می‌شود که اعتراض کند و درصدد تغیبرش برآید و نه کسی مردم را نهی می‌کند.

دلیل آن هم این است که این‌ها اهل دنیا هستند و دین به جای این که عامل برای آخرت باشد؛ عامل برای دنیای آن‌هاست؛ یعنی دین، عرضه به دنیا می­شود، نه این که دنیا، عرضه به دین شود.

پس هر موقع که حبّ به دنیا سبب شود که دین را برای دنیا بخواهی، طبعاً فساد و ... به وجود می­آید.

مؤاخذه بی‌گناهان توسط امام معصوم!

لذا حتّی امام صادق(علیه الصّلاة و السّلام) « لِقَوْمٍ مِنْ أَصْحَابِهِ »^[4] خطاب به گروهی از اصحاب خودشان فرمودند: - اصل این روایت شریفه در تهذیب الاحکام هست - « إِنَّهُ قَدْ حَقَّ لِیَ أَنْ آخُذَ الْبَرِی‏ءَ مِنْکُمْ بِالسَّقِیمِ » من حق دارم و این حق من است که بی­گناهان (بری) شما را به سبب آن‌هایی که گناه کردند و به سبب گناهِ گناهکاران مؤاخذه کنم.

 یک بعد این روایت راجع به این است که اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه تعطیل شود، حتّی بی‌گناه هم باید مواخذه شود. گناه را یک کس دیگر کرده، به من چه ربطی دارد؟ من سکوت کردم، من چرا مؤاخذه شوم؟! می فرماید: بله، اتّفاقاً چون شما به دنیا چسبیدید. دین را به دنیا عرضه داشتید در حالی که دنیا را باید به دین عرضه بدارید.

بعد می­فرمایند: « کَیْفَ لَا یَحِقُّ لِیَ ذَلِکَ » چرا حق نداشته باشم که این‌طور رفتار کنم؟ یعنی به تعبیری قبل از این که سائل سؤال کند که گناهکار گناه کرده، حالا چرا به واسطه این که او گناه کرده، من را مؤاخذه می­کنی؟ کدام عدالتی این را می­پسندد؟ آن هم شما که امام معصوم هستید، حضرت می­فرمایند: «وَ کَیْفَ لَا یَحِقُّ لِیَ ذَلِکَ وَ أَنْتُمْ یَبْلُغُکُمْ عَنِ الرَّجُلِ مِنْکُمُ الْقَبِیحُ وَ لَا تُنْکِرُونَ عَلَیْهِ وَ لَا تَهْجُرُونَهُ وَ لَا تُؤْذُونَهُ حَتَّى یَتْرُکَهُ؟!». چطور من شما را مؤاخذه نکنم برای این که شما کار زشتی را از کسی می­بیند - حالا به فضل الهی عرض می­کنم که بالاترین جهاد چیست و بعد هم کدام منکری است که بالاترین منکر است و باید از آن نهی شود و برترین ناهیان از منکر چه کسانی هستند که عمده­اش را خود حضرت، با عنوان «امام جائر» یا «سلطان جائر» بیان می­کنند که در مقابل پیشوای جائر باید ایستاد - و باخبر می‌شوید که یک کسی کار زشت و منکری را انجام داده و اعتراض نمی‌کنید و سکوت می‌کنید. دلیل هم این است که شما حبّ به دنیا دارید.

شما فهمیدید که یزید علنی مشروب می­خورد و علن اعلام می­کند و می­گوید که من کاری ندارم که کسی نماز بخواند یا نخواند و بعد هم خود را حاکم دینی می­نامد و ما سکوت کردید.

دنیاطلبی، عامل ترک نهی از منکر

الان هم علنی می­آیند و می­گویند که ما باید مراوده داشته باشیم و ...، طوری که انگار تا به حال امام راحل و عظیم‌الشّأن و امام المسلمین این دو سیّد بزرگوار، بیراهه می­رفته‌اند. آن‌وقت سکوت می­کنید و حرفی نمی­زنید و منفعت طلب هستید. دنیاتان را می‌خواهید و دین هم لق‌لقه زبانتان شده. حفظ آبرو هم برای این است که دنیا را می­خواهید.

امّا اصلاً بگذارید به شما فحش دهند. جدّاً اگر چند نفر مثل این مرد الهی، آیت‌الله جنتی بود، غوغا بود. حیف که تک است، آن هم در این کبر سن، گرچه افرادی مسن‌تر از ایشان هم هستند اما برای آن‌ها لطیفه و مطالب درست نمی­کنند و برای ایشان درست می کنند؛ چون می‌بینند ایشان همچنان ایستاده. یک عدّه که نفهمند و متوجّه نمی­شوند و گاهی نامه می­زنند و دیگران هم که اصلاً سکوت کردند و هیچ کس نمی‌آید از این مرد الهی دفاع کند. دنیاطلبی و حبّ به دنیا باعث می­شود که سکوت کنند ولی این‌ها مؤاخذه می­شوند و باید بیشتر از دیگران هم مؤاخذه شوند.

سفارتخانه هر کشوری حریم آن کشور است. هیچ کس نه در مجلس و نه در جای دیگر صدایش در نیامد که آقا این برای اوّلین بار است که ما داریم می­بینیم در سفارتخانه ما در سوییس خانم اشتون می­آید بدون این که روسری سرش باشد. این یعنی بعضی از طرف‌های ما هم دلشان می­خواهد و منتظر هستند که ایران هم این­طور شود، روسری­ها برداشته شود و همه غربی شوند. فکر می­کنند که این تمدّن است مثل همان آتاترک ملعون و رضا قلدر ملعون که فکر می­کردند این تمدّن است. از نوک پا تا فرق سر غربی شدن، یعنی تمدّن. در حالی که این‌ها به ما هیچ چیزی هم نمی‌دادند. به ما تا به حال هم چه دادند؟ هر چه داریم خودمان به دست آوردیم. آن‌ها که می­گویند اصلاً نباید چیزی به دست بیاورید.

من بارها گفتم و در زمان آن دولت قبلی هم می­گفتم، الان هم باز می­گویم و امیدوارم خدای متعال این تحریم‌ها را بیشتر کند. من دعایم این است چون می­دانم برکاتی دارد حالا می‌‌دانم بعضی‌ها بشنوند، نمی‌فهمند امّا من بیان می‌کنم و  از هیچ کس هم ابایی ندارم، پستی هم ندارم که از پستم بترسم - شاید من هم اگر پستی داشتم هیچ نمی­گفتم. بالأخره این ریاست یک مزه­ای دارد ولی ما که نچشیدیم. آن‌ها که چشیدند بعداً بیانید تعریف کنند که چیست که بعضی این‌قدر محتاط می­شوند.

مدام می‌گویند به سمت آن‌ها برویم که تحریم‌ها برداشته شود. اوّلاً که برداشته نمی­شود بعد هم حالا برداشته شود که چه بشود؟ آن‌ها که بیشتر به ما نیاز دارند و من از خداوند عاجزانه می­خواهم، چه الان به لسان و چه در دل شب بالجد از خدا خواستم که خدایا! این تحریم‌ها را رو افزون بگردان. خدا شاهد است این دعای خوبی است. بعضی‌ها می­خندند و می­گویند این چه دعایی است؟! امّا اگر تحریم شویم، خیلی چیزها را به دست می­آوریم. اگر تحریم نشویم، شل می­شویم. تحریم شدیم، بنزین را خودمان به دست آوردیم. امّا وقتی تحریم نشویم، باید آن‌قدر بدبخت شویم که بگوییم حالا می­خواهند تحریم را  بردارند وچند قطعه ابزار هواپیما به ما بدهند! خاک بر سر آن ملّتی که منتظر است که چند قطعه هواپیما به او بدهند. ملّتی که قطعات هواپیمایش گیر یک عدّه باشد، مفتش گران است. خاک بر سر آن ملّت! به چه درد می­خورد؟! پس این جدّی است. خدا گواه است این را جدّی می­گویم. من در دولت قبل هم این را می­گفتم، در این دولت حالا به دلایلی کم گفتم امّا بعضی الان نامردی می­کنند وگرنه ما به آن دولت بیشتر می­توپیدیم، نوارها و مطالبش موجود است. ولی این را باور کنید و بخواهید.

لذا ببینید حضرت چگونه بیان می­کنند، می­فرمایند: چرا من شما را توبیخ نکنم؟! حضرت گناه نکن‌ها را توبیخ می­کنند، می­فرمایند: من حق دارم شما را تأدیب و مؤاخذه کنم « إِنَّهُ قَدْ حَقَّ لِیَ أَنْ آخُذَ الْبَرِی‏ءَ مِنْکُمْ بِالسَّقِیمِ » آن که از شما بریء است را بواسطه آن کس که گناه کرده پ مؤاخذه می­کنم. به آن‌هاه گناه کردند، کار ندارم، به شما کار دارم. - این روایت خیلی قشنگ است؛ در آن تأمّل کنید. این تفکّر ولایت اللهی را ببینید - می­گوید گوش شما که ساکت شدید را بیشتر می­گیرم. آن که دارد گناه می­کند، منکر انجام می­دهد، هرکاری می­کند کاری نداریم.

بعد حضرت خودشان هم می­دانند دیگران تعجّب می­کنند، می‌فرمایند: « وَ کَیْفَ لَا یَحِقُّ لِیَ ذَلِکَ » چرا من این کار را نکنم و چرا این حق من نباشد که شما را مؤاخذه کنم چون که شما سکوت کردید « وَ أَنْتُمْ یَبْلُغُکُمْ عَنِ الرَّجُلِ مِنْکُمُ الْقَبِیحُ » باخبر شدید کار قبیحی انجام شد « وَ لَا تُنْکِرُونَ عَلَیْهِ » و انکارش نکردید.

شما دیدید خانم اشتون بدون روسری در سفارت شما وارد شد و سفارتخانه برای هر کشور به عنوان حریم شخصی است امّا چیزی نگفتید و همه سکوت کردید.

نحوه برخورد با کسی که منکری را انجام می‌‌دهد

حضرت آخرش می­فرمایند: «لانکم اهل الدنیا» چون شما اهل دنیا بودید. گفتید به ما چه؟! یکی می­خواهد پستش را حفظ کند، یکی می­خواهد نمایندگیش را  و ... . چرا شما را که سکوت کردید، مؤاخذه نکنم؟ اتّفاقاً شما محقّ به مؤاخذه هستید « وَ لَا تُنْکِرُونَ عَلَیْهِ وَ لَا تَهْجُرُونَهُ » شما از او قهر نکردید و از او دور نشدید « وَ لَا تُؤْذُونَهُ » و اذیتش نکردید. اذیتش کنیم؟! بله، حتّی شده به زبانی هم باید این‌ها را اذیت کنید و مقابلشان بایستید دور برندارند « حَتَّى یَتْرُکَهُ » تا این‌که این‌ها این خصلت‌های زشت را ترک کنند و وقتی سکوت می­کنید، این‌ها یک قدم جلو می­آیند. باید از آن‌ها رو برمی­گرداندید و قهر می­کردید و  با زبانتان هم شده اذیتش کنید. این‌ها را  امام معصوم است دارد می­گوید « حَتَّى یَتْرُکَهُ » تا این که کار بد خود را ترک کند. امّا چرا انجام نمی‌دهید؟ چون «لانکم اهل الدنیا» چون شما اهل دنیایید.

لذا اگر دین به دنیا عرضه شد، همین است. نماز هم می­خوانیم، روزه هم می­گیریم امّا به درد نمی­خورد.

امّا « وَ لَا تَهْجُرُونَهُ » یعنی چه؟ خدا حضرت آیت‌الله خوشوقت(اعلی اللّه مقامه الشّریف) آن عزیزالله و عزیز الحجّه را رحمت کند - که من این عزیزالله و عزیزالحجّه را عامداً بیان کنم و یک عدّه هم می­سوزند، بسوزند که بسوزند. ایشان هم عزیز خدا بود، هم عزیز حضرت حجّت روحی له الفداء. با این حرف فهمیدیم که چیزهایی را آن‌ور آبی‌ها بعد برای ما درآوردند و بعد این‌وری‌ها هم عقده‌هایشان باز شد که بله فلانی به ضرث قاطع گفته فلان اما در مرحله اول این را من نگفتم، آیت‌الله سعادت‌پرور گفتند. بله، الان هم من باید بیان کنم - ایشان در مجلس روضه یکی از آقایان که مع‌الأسف او هم گرفتار فرزندش شد شرکت می­کردند. اتّفاقاً ما هم  آن‌جا می­رفتیم، منبرش هم می­رفتیم، حاج آقای صدیقی هم می­آمد. بعد آیت‌الله خوشوقت به ما وحاج آقای صدیقی فرمودند: دیگر نروید. آن‌جا روضه بود و بعضی از همین آقایان آن‌جا می­آمدند. در آخر صفر آقا به ایشان فرمودند که به این‌ها بگویید: نیایند. گفت: روضه است، من نمی‌توانم بگویم نیایید. فرمودند: روضه باشد، این‌ها روضه را عنوان مطالب دیگر قرار می­دهند، نگذارید بیایند. گفت: نه، من نمی­گویم. آقا آن موقع فرمودند که ایشان دیگر خطر دارد و من می­دانم سقوط می­کند. مع‌الأسف همین‌طور هم شد. حالا اسم نمی‌برم و خدا إن‌شاءالله عاقبت همه‌مان را ختم به خیر کند امّا آیت‌الله خوشوقت این را فرمودند. فرمودند باید با آن‌ها قهر کرد نه این که بگویی روضه است. باید از آن‌ها رو برگردانی و ترش شوی، این عین روایت است. « وَ لَا تُنْکِرُونَ عَلَیْهِ وَ لَا تَهْجُرُونَهُ وَ لَا تُؤْذُونَهُ » حتّی باید اذیتشان کنید، اذیتشان هم نکردید « حَتَّى یَتْرُکَهُ » تا از کار زشت خودشان دست بردارند و توبه کنند و به حقیقت بگویند که ما اشتباه کردیم. بعد اگر واقعاً توبه باشد که « تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً »^[5] بله امّا نه این که پررو پررو بگویند هنوز همان حرفمان را قبول داریم، همان روش را قبول داریم و ... .

چرا؟ چون اهل دنیایید. دنیاطلبی این است. حرّ باشید. دین بخواهید. دنیا را برای دین بخواهید، نه دین را برای دنیا. اگر این‌طور شدی، تمام است.

بغض خدا نسبت به مؤمن ضعیف

لذا ببینید پیامبر عظیم‌الشّأن(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) چه می­فرمایند، خیلی جالب است، حضرت می­فرمایند: « إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعِیفَ »^[6] خدا نسبت به مؤمن ضعیف بغض دارد و از او بدش می­آید. مگر مؤمن ضعیف می­شود؟ بله و بعد حضرت ادامه می­دهند و با «الذی» توضیح می­دهد که این ضعف یعنی چه. «الذی» صله و موصول این توضیح است. آن مؤمنی که « الَّذِی لَا زَبْرَ لَهُ » هیبت و صلابت ندارد. بعد سؤالی می­کنند که این چگونه است؟ حضرت می­فرمایند: « فَقَالَ هُوَ الَّذِی لَا یَنْهَى عَنِ الْمُنْکَرِ » او کسی است که نهی از منکر نمی­کند، به صورت ظاهر مؤمن هست امّا مؤمن ضعیفی است، به درد نمی­خورد. پس اگر این‌طور شد دیگر به ظاهر مؤمن هست و به ظاهر دین‌دار است امّا فایده‌ای ندارد و دین هم نخواهد داشت، این‌ها نکات بسیار مهمّی است که حضرت دارد بیان می­فرماید.

لذا یکی از راه‌ها این است که واقعاً باید متخلّق به اخلاق الهی بشویم. متخلّق اخلاق الهی چیست؟ یعنی دل به دنیا نبندیم، اتّفاقاً خیلی جالب است، این روایت خیلی قشنگ و عالی است. مخصوصاً برای آن­ها که فکر می­کنند متخلّق بودن به اخلاق الهی این است که شما یک گوشه بنشینید و عبایتان را بیاندازید و سبوح و قدوس بگویید و بگویید من کاری ندارم. آن‌وقت یعنی این آدم خوبی است و به هیچ چیزی هم کار ندارد و بعضی هم این­ها را ترویج می­کنند.

یکی از دانشجویان آمد و گفت: ما پیش یک کسی از این آقایان که مثلاً مدام نشان می­دهند که در بحث اخلاق است و ...، رفتیم دیدیم آن آقا می­گوید: من به این کارها کار ندارم، این ها به من ربطی ندارد، من در این چیزها وارد نمی­شوم. گفتم که بروید به خودشان بگویید، به صدا و سیما بگویید. این­ها را می­خواهند بیان کنند و فکر می­کنند که این یعنی اخلاق. اشتباه کردند، اخلاق این نیست.

امر به معروف و نهی از منکر، دو خلق از اخلاق الهی

به این روایت دقّت کنید. خیلی جالب است، این هم  قسمی از خطبه 156 نهج البلاغه است که امیرالمؤمنین، اسدالله الغالب، علی بن ابی‌طالب(علیه الصّلاة و السّلام) می­فرمایند: « إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ لَخُلُقَانِ مِنْ خُلُقِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ ».

مگر در زیارتنامه ابی‌عبدالله نمی­گوییم: «أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ، وَ آتَیْتَ الزَّکَاةَ، وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،» حضرت امر به معروف و نهی از منکر کرد. پس بیخودی زیارتنامه می­خوانیم و لق‌لقه زبان است و دلمان هم خوش است که رفتیم زیارتنامه خواندیم و زیارت وارث خواندیم و کربلا رفتیم و حسین حسین گفتیم، آیا رفتیم پاره‌های آهن ببینیم؟!

« إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ لَخُلُقَانِ مِنْ خُلُقِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ » امر به معروف و نهی از منکر دو تا از اخلاق‌های ذوالجلال و الاکرام است.

مگر نمی­گوییم « تَخَلَّقُوا بِأَخْلَاقِ اللَّهِ»^[7] متخلّق به اخلاق الهی فقط این نیست که یک جا آرام بنشیند و آرام حرف بزند و به مطالب کار نداشته باشد. چقدر قشنگ بیان کردند! «لخلقان» دو تا از اخلاق‌های خود خداست؛ یعنی اوّل آمر به معروف و اوّل ناهی از منکر خود پرودرگار عالم است.

« وَ إِنَّهُمَا لَا یُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا یَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ » و این دو نه مرگ را نزدیک می­کنند و نه از روزی انسان می­کاهند.

طرف می­ترسد امر به معروف و نهی از منکر کند، از کار بیکارش کنند. مؤمن! مگر رزّاق پروردگار عالم نیست؟ مگر ادعا نمی­کنی که «هو الرزاق» یا فقط می­نویسی «هو الرزاق»؟ پس اعتقادت کجاست؟ ظالمین و جائرین و هر که می­خواهد باشد، ما به آن ها چه کار داریم؟ «لخلقان» دو اخلاق پروردگار عالم است.

حالا إن‌شاءالله عرض می­کنیم که بالاترین نهی از منکر چیست منتها می­خواهم این را عرض کنم که علّت اصلی دنیادوستی است. آن‌وقت دیگر دین، هم دین نیست. همان‌طور که دیشب عرض کردیم و روایت شریفه را خواندیم که دین لقلقه زبان است.  برای همین بعضی‌ها آفت دین می­شوند، و فساد و تباهی به وجود می­آورند.

لذا امیرالمؤمنین، علی بن ابیطالب(علیه الصّلاة و السّلام) می­فرمایند: « فَسَادُ الدِّینِ الدُّنْیَا » ^[8] فساد برای دین، دنیاست. آن که دنیادوست شد و حبّ به دنیا داشت، دینش فاسد می­شود. و لذا یکی از مطالب همین است که «حُبُّ الدُّنْیَا رَأْسُ کُلِّ خَطِیئَةٍ »^[9]. حبّ به دنیا باید کنار برود، چون فساد به وجود می­آورد.

یکی از مطالب هم که در روایت بیان شده «آفة الدین ثلاثة»^[10]  آفت دین سه تاست، نعوذبالله و نستجیربالله «فقیه فاجر» است. فجور هم می­دانید « فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها »^[11]  در ما وجود دارد منتها این که انسان بتواند تسلّط پیدا کند و فجور را پیش پا بگذارد و تقوا را رشد دهد مهم است. یکی از فجور همین است که انسان حبّ به دنیا داشته باشد. وقتی منکر را در جامعه می­بیند، در مقابل آن سکوت نکند.

امروز هم در اجتماع دانشجویان دانشگاه شریف به عنوان شیطا‌ن‌ستیزان عرض کردم  که اصلاً واقعاً همین­طور است که راه کربلا، راه مبارزه با شیاطین جنّ و انس و به خصوص شیطان است؛ چون می­دانید اوّل کسی که مستکبر شد، شیطان بود دیگر « وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلیسَ أَبى‏ وَ اسْتَکْبَرَ »^[12] ؛ یعنی خوی استکبار را درون اهل فجور رشد و نمو داد و استکبارستیزی خصوصیّت متّقین عالم است - این را به ذهنتان بسپارید – هر که تقوایش بیشتر شد، استکبارستیزیش بیشتر است. نه هر که متّقی شد، فقط یک گوشه بنشیند و ذکر بگوید. این ذکر به درد نمی­خورد. وقتی شما می‌گویید «لا اله» یعنی هیچ خدایی نیست.

بالاترین اذکار امروز

اعتقاد راسخ قلبی بنده این است که بالاترین ذکر حسب روایاتی که ما داریم و آیات شریفه لعن است. از جمله که در سوره مائده بیان می­فرماید: «لُعِنَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ بَنی‏ إِسْرائیلَ عَلى‏ لِسانِ داوُدَ وَ عیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانُوا یَعْتَدُونَ »^[13]  نه فقط «عصوا» بلکه این که این­ها به حقوق دیگران تعدّی می‌کنند. این­ها خیلی مهم است، متجاوزین به حقوق دیگران. از لسان حضرت داوود نبی(علی نبیّنا و آله علیه الصّلاة و السّلام) و آن عیسی بن مریم، روح الله لعن شده­اند. لعن یعنی چه؟ یعنی خدای متعال گفته مرگ بر شما این­ها هم گفتند مرگ بر شما. بالاترین ذکر عیسای مسیح و داوود نبی(علی نبیّنا و آله علیهما الصّلاة و السّلام) این بود که ذکرشان لااله إلّا الله بوده؟ اتّفاقاً لا اله یعنی همین؛ یعنی هیچ الهی نیست. مرگ بر اله­های دروغین، إلّا الله، فقط خداست. « لُعِنَ الَّذینَ کَفَرُوا » کسانی از بنی اسرائیل که کافر شدند به زبان داوود عیسی بن مریم، این دو نبی مکرّم لعنت شدند، « ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانُوا یَعْتَدُونَ » و این سزای تجاوزشان بود به خاطر این که این­ها اهل معصیت بودند و به حقوق دیگران تعدّی می­کردند.

امروز بالاترین ذکر مرگ بر آمریکا و مرگ بر صهیونیسم جهانی و مرگ بر اسرائیل است، این بالاترین ذکر است. آن­هایی که احمق تشریف دارند می­روی مسجدشان می­گویند آقا این­جا تکبیر نگو! ما ذکر می­گوییم. ذکر اوّل تسبیحات حضرت زهراست و این‌جا تکبیر نگو. من واقعاً نمی­دانم این­ها چگونه دین­شناس هستند؟! واقعاً انسان می­ماند! « لُعِنَ الَّذینَ کَفَرُوا » قرآن دارد که این­ها لعن کردند مرگ گفتند، خوب یک خورده قرآن بخوانند! قرآن نمی­خواندند؟! این آیه قرآن است « لُعِنَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ بَنی‏ إِسْرائیلَ عَلى‏ لِسانِ داوُدَ وَ عیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانُوا یَعْتَدُونَ » برای آن­هایی که تعدّی می­کنند.

به قول شهید بزرگوار، شهید مطهّری(اعلی اللّه مقامه الشّریف) که فرمودند: آقا شمر امروزت را بشناس، یزید امروزت را بشناس. حالا آن زمان به تعبیر ایشان موشه دایان بود و الان هم معلوم است که شمر امروز تو صهیونیست جهانی؛ یهود است. یزید امروز تو اوباما و این نخست وزیر خبیث انگلیس است. به تعبیر حضرت امام المسلمین، حضرت امام خامنه­ای(­مدّ ظلّه العالی)این انگلیس خبیث است که خباثت از او می­بارد.

امّا اصلاً یکی نگفت که آقا چرا شما رفتید که این­ها با شما این‌طور برخورد کنند؟! این که نهی از منکر نمی­کنند، همین است. نهی از منکر این نیست که بروی اسید روی صورت کسی بپاشی که اصلاً آن را شک دارم برای نهی از منکر بوده باشد. اوّلاً این که این کار حرام است و هیچ کدام از فقها اجازه نمی­دهند. اصلاً امر به معروف و نهی از منکر شرایط دارد. نستجیربالله و نعوذ بالله کدام بادینی این حرف را می­زند؟! هر کسی این حرف را بزند که بروی اسید بر صورت کسی بپاشی، بی‌دین است! اصلاً این معلوم است از یک جای دیگر آب خورده و جالب است که آن کسانی را که صورتشان اسید پاشیدند، حجاب هم داشتند. معلوم می­شود که یک چیز دیگر است. می­خواهند حداقل لایحه امر به معروف و نهی از منکر را کمرنگش کنند که یک موقعی در مجلس رأی نیاورد و دست­های دیگری در کار است وإلّا نهی از منکر حقیقی در مقابل امام جائر ایستادن است که إن­شاءالله بعداً  بیان می­کنیم.

کما این که ابی‌عبدالله(علیه الصّلاة و السّلام) در مقابل امام جائر و پیشوای ایستاد و هیهات من الذّله گفت.

این «لعن» یعنی لعن می­کند، مرگ می­گوید. شاید این آقایان که همسن و سال ما و بالاتر باشند یادشان هست که بعد از زمان طاغوت وقتی تازه انقلاب شده بود، می­گفتند: بعد از نماز عشاء، صد مرتبه مرگ بر شاه. رفته بودند و به آیت‌الله العظمی بهاء‌الدّینی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) گفته بودند که آقا این چیست که بعضی می­گویند بعد از نماز عشاء، صد مرتبه مرگ بر شاه؟ آقا گفتند: عجب! بالاترین ذکر را می­گویند، آفرین! من این را خودم از آقا  شنیدم که خودشان فرموده بودند: من وقتی شنیدم، تسبیح دستم بود، گفتم که مرگ بر شاه، مرگ بر شاه، مرگ بر شاه ... .

حالا هم همین است. پس چرا بعضی­ نمی­فهمند؟! علّتش حبّ و وابستگی به دنیاست. « الْإِسْلَامُ یَعْلُو وَ لَا یُعْلَى عَلَیْهِ»^[14]  کجاست؟ آیا محقّق شد؟ نشده، چون به دنیا چسبیدیم.

دنیا، زنی با شوهران بسیار!

جالب است، ظاهراً معلوم می­شود که بعضی از این آقایان، نمی­خواهیم همه را بگوییم، بعضی­هایشان مثل همان کارتر که چشم آبی بود، اتّفاقاً روایت می­گوید که این­ها این­گونه‌اند.

اصل این روایت در بحارالأنوار است. روایت هم از باب سندی بسیار قوی و عالی است. هم باب علم الرجالی و هم علم الدرایه‌اش را من نگاه کردم خیلی زیبا و عالی است. البته عرض کردم ما این­جا نمی­توانیم مباحث سندی را تبیین کنیم امّا گاهی بعضی­ را ناچاریم بگوییم و آن موقع بیان می­کنیم. خیلی جالب است! امام کاظم موسی بن جعفر(علیهما الصّلاة و السّلام) فرمودند: « تَمَثَّلَتِ الدُّنیا لِلمَسیحِ علیه السلام فی صورَةِ امرَأَةٍ زرقاءَ»^[15]  دنیا به صورت زنی که چشم آبی است در برابر حضرت مسیح آمد – معلوم می‌شود که بعضی از این چشم آبی‌ها، نه همه­شان، دنیا را گرفتار کردند –

« فَقالَ لَها: کَم تَزَوَّجتِ؟»   حضرت به او بیان کرد: تا حالا چند تا شوهر کردی؟

«فَقالَت:کَثیراً»  دنیا گفت: خیلی.

« قالَ: فَکُلٌّ طَلَّقَکِ؟» پرسید: همه آن‌ها تو را طلاق دادند؟  

« قالَت: لا»گفت: نه طلاق ندادند « بَل کُلًّا قَتَلتُ»  بلکه همه آن‌ها را کشتم. من آدم طلاق بده نیستم، کام هم نمی­دهم، طلاق هم نمی­دهم. به تعبیری پدر صاحب‌بچّه را هم درمی­آورم و هرکه را به من دلبسته شد، می­کشم.

« قالَ المَسیحُ علیه السلام: فَوَیحٌ لِأَزواجِکِ الباقینَ، کَیفَ لا یَعتَبِرونَ بِالماضینَ. » حضرت مسیح بیان فرمود: وای بر این همسرانی که برای تو هستند که از گذشتگان عبرت نمی­گیرند.

من نمی­دانم چه دارد که این‌ها عبرت نمی­گیرند. واقعاً کدامیک از این‌ها باقی ماندند؟ دنیا این‌طور است که به هیچ کس اجازه نمی‌دهد کام بگیرد. در بحث اخلاق عرض کردم این روایت است و اولیاء خدا روی این خیلی تأکید کردند، در باب مراقبه گفتند: حواستان باشد آن لحظه آخر، تمام انسان‌ها چه مؤمن، چه کافر - واقعاً درد است - این که می­گویند ظواهر و جلوات دنیا، یعنی جلوه می‌دهد، حقیقت ندارد. همه موقع جان کندن وقتی که ملک الموت می­آید همه قبل از اینکه از دنیا بروند‌، این را خوب می‌فهمند، هم مؤمن می­فهمد، هم فاسق می­فهمد، هم مسلم می­فهمد، هم کافر می­فهمد، آن لحظه‌ای که ملک الموت می­آید، به هر کسی که از این دنیا می­رود نشان می­دهند که دیدی ظاهر بود.

تفاوت حقیقت و ظواهر

برای این که یک دلیل دارد - این را به عنوان کد به ذهنتان بسپارید - یک خصوصیّت حقیقت این است که نابودشدنی نیست. یک خصوصیّت دیگرش این است که استمرار دارد و توقّف ندارد. خصوصیّت سومشذهم این است که حقیقت هرچه در استمرارش جلو می­روی، جلا و نورانیّتش بیشتر می­شود امّا ظواهر این‌گونه نیست.

دم مرگش است، نگاه می­کند، عجب! همسرم را دارند از من می­گیرند. لذا می­گویند: شیطان هم این‌طور مواقع می­آید و می‌گوید: زنت جوان است، بچّه‌هایت مانده‌اند و ازدواج نکرده‌اند و مرگت فرا رسیده. این‌طور می­گوید که ذهنش را اغوا کند. همزات الشیاطین این است که لحظات آخر هم می­آید. خدا لعنتش کند، می­گوید: ببین خدا نستجیربالله ظالم است، می­گذاشت حدّاقل بچّه‌هایت را سر و سامان بدهی، حالا موقع مرگ تو بود؟ بعد تو در این دنیای وانفسا که هیچ کس به هیچ کس نیست، چه خواهد شد؟! یک عدّه چشم‌هایشان نسبت به همسرت طور دیگری است. وسوسه می­کند و نفس را گرفتار می­کند. آن‌وقت می­گوید: چه کنم؟ می­گوید: یک لحظه چشمت را به عنوان سجده به من حرکت بده، من نجاتت می­دهم و یک کاری می­کنم نمیری.

می­گویند: ظواهر این است که می­فهمد کو ماشینم؟ کو خانه ام؟ کو ویلاهایم؟ کو کارخانه هایم؟ هیچ نیست، همه‌اش ظاهر بود. حتّی بعضی به عنوان خواب بیان می­کنند، می‌گویند: انگار خواب بودم، هیچی نیست و الان دارند می­برندم و دارم قبض روح می­شوم؛ چون جان کندن است. می­فهمد، حتّی برای مؤمنین هم کندن است، حالا گاهی به سختی دارند می­کنند می­برند. پس هیچی نیست. حتّی جسمم هم دیگر نیست. می­فهمد همه چیز ظاهر بود امّا ایمان حقیقت است. اگر مؤمن باشد، آن لحظه آخر کمکش می­کند. بعد جلوتر هم به او نشان می­دهند و می­بیند عجب! استمرار دارد. بعد می­بیند این ایمانش تازه آن‌جا قشنگ‌تر از این‌جاست و به رفتن اشتیاق پیدا می­کند. عالم برزخش را می­بیند. این هم نکته بسیار مهمّی است.

تنها راه میان‌بر رسیدن به مقامات

البته آیت‌الله میرزا جواد آقای تبریزی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) و بعضی از بزرگان بیان می­فرمایند اگر گناه نکردید - بعضی دنبال این هستند که  آقا راه میانبر؟ به خدا قسم هیچ راه میانبری جز گناه نکردن نیست. دائم دنبال راه میانبر نرویم، گناه نکنیم، این بهترین راه میانبر است. - اگر عبد خدا بما هو عبد شدید، چشم برزخی که هیچ، چشم اخرویت در همین دنیا هم باز می­شود؛ تازه با همین چشم دنیوی، نه چشم دل. یعنی با همین چشم معمولی آخرت را هم می­بینیم امّا یکی از خصوصیّات لحظه مرگ برای آن کسی که می‌میرد، این است که همه چشم برزخی‌اش باز می­شود؛ هم مؤمن و مسلم، هم فاسق و فاجر و کافر. همه می­بینند. یکی آن‌جا را می­بیند وحشت می­کند؛ چون حقیقت استمرار دارد دیگر، و یکی می­بیند و تازه راحت جان می­دهد و می­رود. پس این هم یک خصوصیّت است.

إن­شاءالله ادامه مبحث بماند برای جلسه بعد. این‌ها هنوز مقدّمه است تا نکاتی را بیان کنم و نکات اصلی مانده امّا باید با این جورچین آرام آرام جلو بیاییم. چرا یک‌دفعه سراغ اصل نمی­رویم؟ چون اگر هرکدام این‌ها نباشد، به درد نمی­خورد. عزیز دلم! این‌ها مثل یک پازل می­ماند که باید این قطعه‌ها کنار هم چیده شود تا حقیقت معلوم شود وإلّا بدون رودربایستی نمی­فهمیم حقیقت چیست. من دارم سعی می­کنم با این زبان الکن آنچه که اولیاء خدا بیان می­کنند، بیان می‌کنم  تا إن­شاءالله به فضل الهی بتوانیم به آن بندگی حقیقی و آن سیاست حقیقی دینی، نه بی‌دینی برسیم.

لزوم به کار بردن الفاظ صحیح و قرآنی

لذا باز هم این نکته را که خیلی جالب است، عرض می­کنم. آیت‌الله العظمی شاه‌آبادی (اعلی اللّه مقامه الشّریف) در شذرات المعارف تأکید به این دارد که ما سیاست را، سیاست بگوییم. فرمودند به آن‌ها سیاستمدارند نگویید. بگویید: آن‌ها تزویر و مکر است. فرمودند: نگذارید اسم را آن‌ها به دست بگیرند که متأسفانه گرفتند.

لذا این که می­گوییم سیاست‌بازی، به تعبیر ایشان اصلاً لفظ غلطی است. مثل این که بارها و بارها عرض کردم لفظ این که بگوییم: این‌ها مسیحی هستند، غلط است. لفظ این که بگوییم: این‌ها کلیمی هستند، غلط است. قرآن می­فرماید: یهود و نصارا. یک جا درقرآن بگردید که به این‌ها مسیحی و کلیمی بیان فرموده باشد. اصلاً این‌طور نمی­گوید. خدا کند تعابیر درست را یاد بگیریم. چون می­دانید الفاظ، قالب معنا است آن معنی حقیقی که عندالاولیاء و عندالله تبارک و تعالی است در همان الفاظ و کلام الهی نهفته شده و ما باید کلاممان هم کلام الهی و کلام معصومین باشد تا آن معنی حقیقی را که آن‌ها مدّ نظر دارند، برسانیم. خدا کند بفهمیم.

آن‌وقت اگر فهمیدیم خدا گواه است « فَمَا أَحْلَى أَسْمَاءَکُمْ » اسماء حضرات معصومین برایمان شیرین می­شود. چه کنم کلام یجر الکلام است، باید آن مطالبی که اولیاء خدا دادند و می­رسد عرض کنم. این «فَمَا أَحْلَى أَسْمَاءَکُمْ » چه شیرین است اسماء شما موقعی به دست می‌آید که شما سیاست دینی را بشناسید. آن‌وقت است که اولیاء خدا تا می­گویند: «السلام علیک یا اباعبدالله» حالشان تغییر می‌کند؛ چون این‌ها می­شناسند دیگر، فهمیدند که این‌ها که هستند. عزیز دلم! نقشه راه این است.

آن موقع است که با امام زمانت انس می­گیری. اگر بدانی امام زمانت می­آید، از من و تو چه می­خواهد، آن موقع است که هرچه آقاجان می­خواهد، انجام می­دهیم. من و تو باید همین باشیم. اصلاً هیچ از خودمان نداشه باشیم. همه چیز از آقاجان باشد. مهره دست آقاجان باشیم مثل عروسک خیمه‌شب‌بازی باشیم. بعضی یک چیزی می­گویند  که آقا امام زمان بیاید از ما چشم بسته گوش بسته چیزی نمی­خواهد، - البته اوّلش با معرفت است امّا آقا چه داری می­گویی؟! اگر معرفت باشد، دیگر شما چشم و گوش بسته هرچه امام گفت، می­پذیری امّا اگر نباشد خیر، مقابل امام زمان می‌ایستی. ما روایت داریم که حتّی بعضی به نام علما - البته علمایی که معلوم است دیگر چطور هستند، وابسته به دنیا هستند - مقابل امام زمان هم می­ایستند.

«السلام علیک یا ابا عبد الله»