عزیزان! اگر واقعاً معرفت به خدا داشته باشیم، یکی دیگر از ثمرات آن این است که خودبین نمی‌شویم. طوری نباشد که فقط فکر خودم باشم. حتّی گاهی عیبی ندارد، شما یاد پدر و مادرها بدهید. گاهی بعضی‌ می‌گویند: ما خیلی نداریم، عیبی ندارد از همان کم، یک مقداری را بدهیم.

شخصی محضر پیامبر عظیم‌الشّأن(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) آمد، گفت: یا رسول‌الله! وضعم خراب است، به شدّت دستم تنگ است. حضرت فرمودند: برو صدقه بده. گفت: آقاجان! من دارم می‌گویم وضعم خراب است، شما می‌گویید برو صدقه بده؟! حضرت فرمودند: بله، شنیدم، می‌گویم برو صدقه بده. گفت: آقا! چیزی ندارم. فرمودند: از همان یک مقداری که داری، صدقه بده، می‌رسد. فرمودند: «الصدقه تجلب الرزق» صدقه باعث جلب رزق و روزی می‌شود.

لذا کمک به دیگران را داشته باشیم، آن هم برای خدا، شرطش هم این است که به تعبیر روایت، اگر این دست می‌دهد، این دست متوجّه نشود؛ یعنی این‌طور نباشد که حتّی همسرت بفهمد، حتّی رفیقت یا پدر و مادرت بفهمند. هیچ کس نفهمد. حتّی خودت هم در ذهن خودت نیاور، امّا بعداً حلاوتی را متوجّه می‌شوی. به دوستت، به رفیقت، بالاخره بعضی‌ها شاید وضعیتشان بدتر از تو باشد، کمکی بکن که هیچ کس نفهمد و انتظار برگشت و پاداش و ... هم نداشته باش. عندالله تبارک و تعالی، معامله با خدا کن.

کما این‌که در روایت داریم: وقتی کسی صدقه می‌دهد یا انفاق می‌کند، قبل از این‌که به دست کسی برسد، اوّل به دست پروردگار عالم می‌رسد. نعوذبالله، خدا که جسم نیست که بگوییم دست خدا دادیم. منظور این است که اوّل خدا قبول می‌کند. مثل این‌که پروردگار عالم می‌فرماید: «یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً»[1]، خدا که قرض نمی‌خواهد، این تعابیر را بیان می‌کنند که اهمیّت این قضیه را بدانیم.

لذا مواظب باشید، عزیزان! مواظب باشیم نکند یک موقعی فقط خودمان را ببینیم. به قول مرحوم ابوی6 سجده نرویم به جای این‌که بگوییم: «سبحان ربّی الاعلی و بحمده» بگوییم: «سبحان ربّی الاعلی و به من ده»! فقط به فکر خودمان نباشیم، یاد دیگران هم باشیم. این نشانه معرفت است. اولیاء خدا این‌طورند.

معرفت النفس – 16/12/92