سرّ عظمای رسالتِ نبی مکرّم، حضرت ختمی مرتبت، محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)، مطلب بسیار عظیم و بزرگی است که به تعبیر حضرت شیخ حرّ عاملی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، آن آیت حق اگر بشر این سرّ عظمی را از روز نخست درک می­کرد هیچ­­گاه شقوقی در جامعه به­وجود نمی­آمد و گناه جامعه را فرا نمی­گرفت.

این سرّ عظمی همان است که هم ذوالجلال و الاکرام در کتاب خود، قرآن کریم تبیین فرمود و هم وجود مقدّس و نازنینش آن را به عنوان اصل بعثت اشاره فرمودند و آن هم این است که بشر به اخلاق و مکارم اخلاق برسد؛ یعنی اگر جامعه­ای متّصف به اخلاق کریمه شد، طبیعی است آن­قدر رشد پیدا می­کند که علم حقیقی بر او وارد می­گردد.

حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(صلی اللّه علیه و آله وسلّم) فرمودند: «اِنّی بُعِثتُ لِاُتَمِّمَ مَکارِمَ الاَخلَاق» سه نکته بسیار مهم در این فرمایش حضرت است:

1. هدف از بعثت.

2. انبیاء عظام هم همین هدف را دارند.

3. من تمام کننده آن هدف هستم، همان­گونه که خاتم انبیاء هستم.

حضرت در مورد هدف از بعثت نفرمودند: من آمده­ام شما را به علم برسانم، یعنی چه؟ مگر اسلام با علم موافق نیست؟! آن­قدر در اسلام به علم اشاره شده و در فضیلت علم روایات داریم که در هیچ گروهی این­قدر راجع به علم، مطلب بیان نشده است تا آنجایی که در اسلام خلاف همه مکاتب، فارغ­التحصیل نداریم «اُطلُبُ العِلمِ مِنَ المَهدِ اِلیَ اللَحَد». قرآن می­فرماید: «هَلْ یَسْتَوِی الَّذینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذینَ لا یَعْلَمُونَ»^[1] یا در روایات فرموده­اند: پروردگار عالم ملائکه­اش را مأمور می­کند تا بالشان را زیر پای طالب علم - هنوز معلوم نیست عالم شود – بگشایند! این­قدر اسلام به علم اهمّیت داده است، امّا پیامبر(صلی اللّه علیه و آله وسلّم) نفرمودند: من مبعوث شدم علم شما را کامل کنم - سرّش را به فضل الهی عرض خواهم کرد-

حتّی حضرت نفرمودند: من مبعوث شدم عقل شما را کامل کنم یا عقول انسانی کامل شود. نفرمودند: من مبعوث شدم جنگ وخونریزی­ها را تمام کنم. می­دانید در شبه جزیره عربستان، حجاز، جهل حاکم بود طوری که دختران را زنده به گور می­کردند و قبائل دائم با هم می­جنگیدند، آن­قدر این جنگ و کشت و کشتار بر خودشان سخت آمد که با هم پیمان بستند چند ماهی را به زندگی­مان بپردازیم، چهار ماه را در جاهلیّت به عنوان ماه­های حرام قرار دادند. اسلام هم که آمد آن را تأیید کرد، «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فی‏ کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ مِنْها أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّم»^[2] امّا پیامبر اکرم(صلی اللّه علیه و آله وسلّم) برای این هم نیامدند. حضرت فرمودند: هدف از بعثت من مکارم اخلاق است.

نه تنها هدف پیامبر(صلی اللّه علیه و آله وسلّم)، مکارم اخلاق بود بلکه هدف تمام انبیاء هم همین بود. چرا؟ چون با لفظ «لِاُتَمِّمَ» بیان شد؛ یعنی کار انبیاء دیگر هم همین بود و پیامبر(صلی اللّه علیه و آله وسلّم) تمام کننده آن است که نکته سوّم هم حاصل می­شود