دیدن خدا

این­که اولیاء خدا همه چیز را می­بینند، برای این است که به نفس خود شناخت دارند، گرچه آن­ها لب به سخن نمی­گشایند و خصوصیّت الهی شدن هم همین است که ستّار­العیوب می­شوند. اگر ­خواستیم انسان بماهو انسان شویم، باید کارمان به جایی برسد که همه خصایص و صفات الهی را به عنوان انسان در وجود خودمان تجّلی دهیم.

نکته­ای را بیان کنم که بسیار عالی است و از کدهای بسیار مهم است. آیت­الله مولوی قندهاری(اعلی اللّه مقامه الشّریف) از استاد عظیم­الشّأنشان، آیت­الله العظمی سیّد ابوالحسن اصفهانی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) نقل می­کردند که آن مرد الهی و عظیم­الشّأن، سلطان­العارفین، آیت­الله العظمی ملّا فتحعلی سلطان­آبادی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) می­فرمودند: اگر کسی انسان شد، نمی­شود در وجود او چیزی ببینی، غیر از صفات و اسماء الهی.

یعنی یک معنای انسان این می­شود که انسان بما هو انسان، وجودش، همه و همه، اسماء و صفات الهی است. اگر می­خواهی خدا را ببینی که نمی­شود خدا را دید، خدا که جسم نیست، امّا صفات و اسماء پروردگار عالم بسیار زیاد است، اگر می­خواهی همه را یک جا ببینی، در انسان کامل، در انسان بماهو انسان می­توانی ببینی.

لذا ملّا فتحعلی سلطان­آبادی(اعلی اللّه مقامه الشّریف)، آن عارف عظیم­الشّأن، آن سلطان­العارفین که علم غیب هم می­دانست، می­فرمودند: اگر انسان، انسان باشد؛ یعنی تجلّی­گاه اسماء و صفات الهی است، آن هم همه اسماء و صفات الهی - مهم این است - .

ایشان فرموده بودند: این که من برای شما می­گویم، برای معصوم نیست که فکر کنید من معصوم را می­گویم - انصافاً حرف سنگینی است - معصوم که معصوم است، جایگاهش مشخّص است.بعد اشاره کرده بودند، فرموده بودند: من و تو اگر انسان شدیم، تجلّی­گاه همه صفات و اسماء خدا می­شویم!

لذا اعتقاد ایشان این بود که این­که می­گویند: انسان کامل، معصوم(علیه الصّلوة و السّلام) است، اشتباه است. ایشان بیان کرده بودند: این حالی که بیان می­شود، برای انسان است که به طور طبیعی با نفس دون، نفس امّاره مبارزه کند، به مقام انسانیّت برسد، آن موقع است که تجلّی اسماء و صفات الهی می­شود.

معرفت النفس2/12/92