عزیزان!  مؤمن، غیر از این که گناه نمی‌کند، اعمال دیگری هم انجام می‌دهد و راه‌های تعالی را هم طی می‌کند.

اگر انسان گناه نکند، آن مقام اوّلیّه انسانیّت را که برتر از همه مخلوقات است، دارد، امّا راه تعالی این است که برود به آن‌جا برسد که خلیفه‌الله شود، به آن‌جا برسد که دیگر همه امور در ید قدرت او باشد.

اصلاً وهابیّت ملعون نمی‌فهمند که خود پروردگار عالم تفویض امر کرده است. بعضی این مطالب را نمی‌فهمند. عزیزان من! بسیاری از مطالب هم هست که هرچه تبیین شود، تا انسان به آن‌ها نرسد نمی‌تواند درک کند، درک کردنی نیست.

ما چه می‌فهمیم که اولیاء خدا، طیّ‌الجو و طیّ‌الارض داشتند؟! بعضی این‌ها را مسخره می‌کنند. از یک جهت، حق هم دارند؛ چون وقتی کسی به این مقام نرسیده، منکر می‌شود.

من بارها و بارها عرض کردم، عزیز دلم! اگر یک زمانی، مثلاً پنجاه سال پیش، خیلی دور هم نمی‌رویم، کسی می‌گفت: با یک جسم کوچک می‌توانی با شخص دیگری آن طرف دنیا حرف بزنی و او را ببینی، می‌گفتند: این آقا مغزش معیوب شده، خیلی درس خوانده، سیم‌ها روی هم افتاده این حرف‌ها را می‌زند، مگر می‌شود؟! عجب! این مزخرفات چیست؟! امّا امروز برای من و شما معمّا حل شده است.

عزیز دلم! آن مطالب عرفانی هم این‌طور است. بعضی که مع‌الاسف با آن مخالف هستند، برای این است که به آن مقامات نرسیدند، باورشان نمی‌شود که می‌شود انسان به آن مقام برسد که عالم در تسخیر او باشد.

من بارها بیان کردم و ابایی از بیان آن ندارم که آیت‌الله مولوی قندهاری6، آن کنز خفیّ الهی بیان فرمودند: آیت‌الله العظمی سیّد ابوالحسن اصفهانی6، جملاتی را بیان فرمودند که ما متحیّر شده بودیم، یک موقعی فرمودند: می‌خواهی ببینی؟ آن پیرمرد که نمی‌دانم خدا چه قدرتی به او داده بود، یک دفعه میان دو انگشتشان را نشان دادند، فرمودند: نگاه کن. دیدم تمام عالم، کره زمین در ید اوست، با یک نگاه، چیزهایی را دیدم که مدهوش شدم و از حال رفتم، بعد از این که به هوش آمدم، فرمودند: شیخ محمّد حسن! نتوانستی نگاه کنی.

می‌شود، امّا به شرط آن که انسان آن مقامات را طی کند و به آن‌جا برسد. کسی باورش می‌شد یک ذرّه کوچک به نام اتم، وقتی بشکافد، غوغایی در عالم به‌وجود بیاورد؟ علم توانست. علم حد یقف ندارد. علم می‌تواند، ضمن این‌که همه این مطالب هم علمی است.

آنچه که شما تصوّر می‌کنید معجزه است و اولیاء خدا، انبیاء، عرفا، خصّیصین و متّقین عالم انجام می‌دهند، آن‌ها هم علمی است؛ چون «والله علیم حکیم»، منتها چرا می‌گویند: خارق‌العاده است؟ خرقه یعنی این‌که الان آن‌طور انجام نمی‌شود، به وجود می‌آید؛ یعنی آن‌طور که ما عادی رفتار می‌کنیم، نیست، خلاف آن عادت ما است.

مثال می‌زنم، در مثال مناقشه نیست، اگر کسی که 100سال پیش، 200پیش از دنیا رفته، زنده بشود - مثل این فیلم‌های تخیّلی که می‌سازند - ببیند عالم تغییر کرده، برق هست، تلویزیون است، تلفن همراه است و ...، متحیّر نمی‌شود؟! آیا به قوّه مخیّله انسان آن زمان خطور می‌کرد که چنین چیزی بشود؟ ولی صورت ظاهر علم این‌ها را به‌وجود آورد. کسی باورش نمی‌شد، تصوّر نمی‌کرد.

خیلی چیزها هم هست که بعضی‌ها باور نمی‌کنند ولی هست. والله هست، بالله هست، تالله هست، سه قسم بزرگ می‌خورم که هست. چه کنیم که آن کسانی که نتوانستند آن درجات تقوا را بالا بروند، باور نمی‌کنند؟!

معرفت‌النفس-12/7/92